Bu pazar sabahının filmi, tam bir klasik: "A Bridge Too Far" (Her ne kadar, dilimize, "En uzak köprü" olarak tercüme edilmişse de, aslında "Ulaşılamayacak kadar uzak bir köprü" anlamında söylenmiştir. Filmin ismi, İngiliz General Frederick Browning’in operasyonun ayrıntılarını öğrendiğinde, İngiliz Mareşal Bernard Montgomery’ye yaptığı “Galiba bir köprü fazla hesaplanmış” yorumuna dayanır. Diğer bir deyişle, General Browning bir köprünün bile alınamaması halinde, tüm planın başarısız olacağını söyler. Ve haklı çıkar!)
Yazarı, Cornelius Ryan olan ve aynı ismi taşıyan kitaptan uyarlanan 1977 yapımı filmin yönetmeni Richard Attenborough’dur. O dönemin birçok ünlü aktörü rol almıştır.
Dirk Bogarde, James Caan, Michael Caine, Sean Connery, Denholm Elliott, Elliott Gould, Edward Fox, Gene Hackman, Anthony Hopkins, Jeremy Kemp, Laurence Olivier, Robert Redford, Liv Ullmann, Maximilian Schell, Hardy Krüger ve Ryan O'Neal.
Konusu, savaş tarihine ve özellikle 2. Dünya Savaşı'na ilgi duyan herkesin, az çok bildiği Market Garden Operasyonunu anlatır. Operasyonda, Müttefik kuvvetlerin amacı Alman cephe hatlarını yararak, 6 adet köprüyü ele geçirmek ve işgal altındaki Hollanda üzerinden Ren Nehrini geçerek, Nazi Almanya'sına girmektir.
Eylül 1944’de Müttefik kuvvetlerin ilerleyişi neredeyse durma noktasına gelir. Bu durumun temel nedenlerinden birisi, ikmal hatlarının çok uzamasıdır. Kış yaklaşmıştır ve aşılması gereken önemli bir doğal engel olarak, Ren nehri, durmaktadır. Almanya'nın ekonomik can damarının önündeki bu son savunma hattının, Almanlar tarafından canla başla savunulacağını düşünen, generallerin, olası kayıplardan dolayı, uykuları kaçmaktadır. Montgomery, savaş gücü yüksek Alman birliklerinin, Ren nehrinin doğusunda mevzileneceğini, halbuki hala Alman işgali altında ki, Hollanda'da operasyon sırasında sadece Hitler gençliği ve yaşlı milislerle karşılaşacaklarını düşünmektedir. Bundan dolayı, böyle bir plan yapmıştır.
Müttefik Kuvvetler Başkomutanı Dwight Eisenhower'a, ABD Generali George Patton ve İngiliz Feldmareşal Bernard Montgomery, savaşı erkenden bitirmek için, birbirinden tamamen farklı 2 plan sunar. Eisenhower'ın tercih yapmasında, üst düzey politik baskı büyük bir rol oynar ve Montgomery’nin önerdiği, "Market Garden Operasyonu"'nu seçer.
Plana göre, 35.000 paraşütçü, İngiltere’de ki hava üslerinden kalkarak, işgal altındaki Hollanda’ya, cephenin 150 km gerisine indirilecektir. Savaş tarihinde ki en kapsamlı hava indirme operasyonunun amacı, Hollanda'da ki nehirler üzerindeki köprüleri ele geçirerek, aynı zamanda, güneyden saldırıya geçen, Müttefik birlikleri gelene kadar savunarak, Arnhem kentini almaktır. Bu çok önemli liman ele geçirildikten sonra, buradan hareketle, limana indirilen yeni birlikler ve lojistik destekle, Almanya’nın içlerine girmenin daha kolay olacağı planlanmıştır. Ruslardan önce, Berlin'e varmak veya en azından, Alman topraklarının büyük bir kısmını ele geçirmek mümkün olacaktır.
Filmin çekimi, 1976 yılının Eylül ayında yapılır. 1000 kadar paraşütçü ve çok sayıda eski tip Dakota uçağı kullanılar. A.B.D.'nde yeteri kadar, uçak bulunamayınca, Cibuti, Danimarka ve Finlandiya gibi ülkelerden satın alınır. Arnhem Köprüsü ile ilgili sahnelerin , orijinal köprü civarında ki yerleşim yoğunluğu, çekime izin vermediğinden, Hollanda'nın Deventer kentinde çekilir. Nijmegen Köprüsüne saldırı sahnesinin çekilmesi “1 milyon dolar değerinde 1 saatlik çekim” diye adlandırılmıştır, çünkü gerçek hayatta köprüdeki yoğun trafik sebebiyle yerel yönetimden sadece 3 Ekim 1976 sabahı 8 ile 9 arasında izin alınabilmiştir. Sahneyi bir saat içinde çekemezlerse hem oyunculara fazla mesai ücreti verilecek, hem de köprüyü tekrar kiralamak için bir milyon dolar daha verilecektir. Bu yüzden yönetmen Attenborough ölü taklidi yapan oyunculardan, çekim bitene kadar, gözlerini bile açmamalarını istemiştir.
Oyuncular, temel askeri eğitime tabi tutup çekimler sırasında aynı koğuşlarda kalmışlardır. Özellikle teçhizat ve üniformalar, tarihsel orijinalliğe ayrıntısına kadar uymaktadır. Birliklerin simgeleri, silahların modelleri bile göz önüne alınmıştır. Filmde kullanılan Müttefik tanklarında sadece 3 tanesi orijinal olup, diğerleri, arabaların etrafına monte edilmiş mukavvalardır. (Rommel sağolsun!) O tarihlerde, orijinal Alman tankı bulunamamış, onların yerine Leopard I'ler modifiye edilmişlerdir.
Filmin müziği, başlı başına bir klasiktir:
"a bridge too far" müziği:
Her zaman ki gibi, flmin IMDB sayfası:
En uzak köprü:
2 saat 55 dakikalık film, zamanın nasıl geçtiği anlamadan bitiyor, kaçırmayın.
Yazarı, Cornelius Ryan olan ve aynı ismi taşıyan kitaptan uyarlanan 1977 yapımı filmin yönetmeni Richard Attenborough’dur. O dönemin birçok ünlü aktörü rol almıştır.
Dirk Bogarde, James Caan, Michael Caine, Sean Connery, Denholm Elliott, Elliott Gould, Edward Fox, Gene Hackman, Anthony Hopkins, Jeremy Kemp, Laurence Olivier, Robert Redford, Liv Ullmann, Maximilian Schell, Hardy Krüger ve Ryan O'Neal.
Konusu, savaş tarihine ve özellikle 2. Dünya Savaşı'na ilgi duyan herkesin, az çok bildiği Market Garden Operasyonunu anlatır. Operasyonda, Müttefik kuvvetlerin amacı Alman cephe hatlarını yararak, 6 adet köprüyü ele geçirmek ve işgal altındaki Hollanda üzerinden Ren Nehrini geçerek, Nazi Almanya'sına girmektir.
Eylül 1944’de Müttefik kuvvetlerin ilerleyişi neredeyse durma noktasına gelir. Bu durumun temel nedenlerinden birisi, ikmal hatlarının çok uzamasıdır. Kış yaklaşmıştır ve aşılması gereken önemli bir doğal engel olarak, Ren nehri, durmaktadır. Almanya'nın ekonomik can damarının önündeki bu son savunma hattının, Almanlar tarafından canla başla savunulacağını düşünen, generallerin, olası kayıplardan dolayı, uykuları kaçmaktadır. Montgomery, savaş gücü yüksek Alman birliklerinin, Ren nehrinin doğusunda mevzileneceğini, halbuki hala Alman işgali altında ki, Hollanda'da operasyon sırasında sadece Hitler gençliği ve yaşlı milislerle karşılaşacaklarını düşünmektedir. Bundan dolayı, böyle bir plan yapmıştır.
Müttefik Kuvvetler Başkomutanı Dwight Eisenhower'a, ABD Generali George Patton ve İngiliz Feldmareşal Bernard Montgomery, savaşı erkenden bitirmek için, birbirinden tamamen farklı 2 plan sunar. Eisenhower'ın tercih yapmasında, üst düzey politik baskı büyük bir rol oynar ve Montgomery’nin önerdiği, "Market Garden Operasyonu"'nu seçer.
Plana göre, 35.000 paraşütçü, İngiltere’de ki hava üslerinden kalkarak, işgal altındaki Hollanda’ya, cephenin 150 km gerisine indirilecektir. Savaş tarihinde ki en kapsamlı hava indirme operasyonunun amacı, Hollanda'da ki nehirler üzerindeki köprüleri ele geçirerek, aynı zamanda, güneyden saldırıya geçen, Müttefik birlikleri gelene kadar savunarak, Arnhem kentini almaktır. Bu çok önemli liman ele geçirildikten sonra, buradan hareketle, limana indirilen yeni birlikler ve lojistik destekle, Almanya’nın içlerine girmenin daha kolay olacağı planlanmıştır. Ruslardan önce, Berlin'e varmak veya en azından, Alman topraklarının büyük bir kısmını ele geçirmek mümkün olacaktır.
Filmin çekimi, 1976 yılının Eylül ayında yapılır. 1000 kadar paraşütçü ve çok sayıda eski tip Dakota uçağı kullanılar. A.B.D.'nde yeteri kadar, uçak bulunamayınca, Cibuti, Danimarka ve Finlandiya gibi ülkelerden satın alınır. Arnhem Köprüsü ile ilgili sahnelerin , orijinal köprü civarında ki yerleşim yoğunluğu, çekime izin vermediğinden, Hollanda'nın Deventer kentinde çekilir. Nijmegen Köprüsüne saldırı sahnesinin çekilmesi “1 milyon dolar değerinde 1 saatlik çekim” diye adlandırılmıştır, çünkü gerçek hayatta köprüdeki yoğun trafik sebebiyle yerel yönetimden sadece 3 Ekim 1976 sabahı 8 ile 9 arasında izin alınabilmiştir. Sahneyi bir saat içinde çekemezlerse hem oyunculara fazla mesai ücreti verilecek, hem de köprüyü tekrar kiralamak için bir milyon dolar daha verilecektir. Bu yüzden yönetmen Attenborough ölü taklidi yapan oyunculardan, çekim bitene kadar, gözlerini bile açmamalarını istemiştir.
Oyuncular, temel askeri eğitime tabi tutup çekimler sırasında aynı koğuşlarda kalmışlardır. Özellikle teçhizat ve üniformalar, tarihsel orijinalliğe ayrıntısına kadar uymaktadır. Birliklerin simgeleri, silahların modelleri bile göz önüne alınmıştır. Filmde kullanılan Müttefik tanklarında sadece 3 tanesi orijinal olup, diğerleri, arabaların etrafına monte edilmiş mukavvalardır. (Rommel sağolsun!) O tarihlerde, orijinal Alman tankı bulunamamış, onların yerine Leopard I'ler modifiye edilmişlerdir.
Filmin müziği, başlı başına bir klasiktir:
"a bridge too far" müziği:
Her zaman ki gibi, flmin IMDB sayfası:
En uzak köprü:
2 saat 55 dakikalık film, zamanın nasıl geçtiği anlamadan bitiyor, kaçırmayın.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder