Market Garden Harekâtı, 2. Dünya Savaşı sırasında, Mareşal Bernard Montgomery tarafından hazırlanan ve Amerika Birleşik Devletleri ile Birleşik Krallık ortak güçlerinin Hollanda üzerinden Almanya'ya girmesini amaçlayan operasyondur. 17 Eylül – 25 Eylül 1944 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.
Harekât iki ana bölümden oluşmaktaydı:
Paraşütlerle atlayan ve planörlerle Nijmegen, Eindhoven ve Arnhem yakınlarına iniş yapan paraşütçü birlikleri, karadan ilerleyen zırhlı birlikler gelene kadar, bu köprüleri ele geçirip, Almanlar tarafından havaya uçurulmasını engellemekle görevlendirilmişlerdi. Planın anahtarı, bu paraşütçülerin elindeydi.
Müttefikler neden, böyle riskli bir harekâta kalkıştı?
Normandiya Çıkarması öncesinde, Fransız demiryolları Müttefik Hava Kuvvetleri tarafından, neredeyse tamamıyla imha edilmişti. Bunun amacı, çıkarma sonrası ilk aşamada, Alman kuvvetlerinin harekâtlarına ve lojistik desteğine büyük bir darbe vurmaktı. Ancak, Almanlar geri çekilmeye başladıklarında, demiryolu eksikliğini en çok, ilerleyen Müttefik kuvvetleri çekti. Almanlara kıyasla çok daha fazla bir lojistik ve bakım desteğine ihtiyaç duyuyorlardı.
Sonbaharın ilerleyen günlerinde Manş Denizi'nde ki havanın ve deniz koşullarının sertleşmesi, yapay limanların kullanılmasını zorlaştırmıştı. Bundan dolayı, nakliyat ağırlıklı olarak Cherbourg limanından yapılmaya başlandı. Bu da yolu uzattı. Bunun hiç beklenmeyen bir sonucu, Haziran başından beri, çok az bakım ve tamirat gören Amerikan ve özellikle İngiliz kamyonlarının bozularak hizmet dışı kalmasıydı.
Nakliye birliklerinin hizmet verebilmesi için, 3 ayrı tümenin, piyadeleri taşıyan ve topları çeken kamyonlarına el kondu. Böylece, cephede savaşma kabiliyetine sahip toplam güç sayısında 3 tümenlik bir azalma oldu.
Müttefiklerin önünde aşılması gereken önemli bir doğal engel olarak, Ren nehri, durmaktadır. Almanya'nın ekonomik can damarının önündeki bu son savunma hattının, Almanlar tarafından canla başla savunulacağını düşünen, generallerin, olası kayıplardan dolayı, uykuları kaçmaktadır. Montgomery, savaş gücü yüksek Alman birliklerinin, Ren nehrinin doğusunda mevzileneceğini, halbuki, hâlâ Alman işgali altında ki Hollanda'da, operasyon sırasında sadece Hitler gençliği ve yaşlı milislerle karşılaşacaklarını düşünmektedir.
Sözü edilen bölgenin ve şehirlerin ele geçirilmesi ile, Hollanda'yı işgal etmekte olan, Alman 15. Ordusunun, anavatanları ile bağlantısının kesilmesi; V-2 saldırıları açısından stratejik bir konuma sahip Hollanda'nın Den Haag şehrinin ele geçirilmesi (en azından, V-2 üslerinin tahribi!); ele geçirilecek olan yeni Hollanda limanlarının, İngiltere'ye olan yakınlığı nedeniyle, destek ve lojistik transferinin hızlanması ve artması, operasyonun kabul edilmesini sağlayan diğer avantajlar arasında sayılabilir.
Birbirini takip eden 3 hava akınında, 19 ve 23 Eylül 1944 tarihleri arasında toplamda 39.620 asker, düşman hatlarının cephesinde, planlanan hedeflere (veya yakınlarına!) indirildi. (Havadan indirilen asker sayısı bakımından, sadece, 24 Mart 1945 günü gerçekleştirilen "Varsity Harekâtı" [Ren nehrinin aşılması!] tek bir günde 14.365 asker indirerek, tarihe geçmiştir!)
Eisenhower yağtığı analizde, harekâtın % 50'lik bir başarı yakaladığını söylemiştir. Müttefikler Belçika sınırından, kuzeyde ki Nijmegen kadar ilerleme kaydetmişlerdir. Ancak, harekâtın, Arnhem'de ki, Alman savunma hatlarına aşarak, Ren nehrinin ötesine geçme kısmı başarısızlığa ulaşmıştır.
Harekât iki ana bölümden oluşmaktaydı:
Market - Hava indirme birlikleri, Birinci Müttefik Hava İndirme Ordusu, köprü başlarını tutmakla yükümlüydü.
Garden - Zırhlı birlikler, Eindhoven ve Nijmegen yolu üzerinden Arnhem'e ulaşmakla görevlendirilmişlerdi.
Paraşütlerle atlayan ve planörlerle Nijmegen, Eindhoven ve Arnhem yakınlarına iniş yapan paraşütçü birlikleri, karadan ilerleyen zırhlı birlikler gelene kadar, bu köprüleri ele geçirip, Almanlar tarafından havaya uçurulmasını engellemekle görevlendirilmişlerdi. Planın anahtarı, bu paraşütçülerin elindeydi.
Müttefikler neden, böyle riskli bir harekâta kalkıştı?
Normandiya Çıkarması öncesinde, Fransız demiryolları Müttefik Hava Kuvvetleri tarafından, neredeyse tamamıyla imha edilmişti. Bunun amacı, çıkarma sonrası ilk aşamada, Alman kuvvetlerinin harekâtlarına ve lojistik desteğine büyük bir darbe vurmaktı. Ancak, Almanlar geri çekilmeye başladıklarında, demiryolu eksikliğini en çok, ilerleyen Müttefik kuvvetleri çekti. Almanlara kıyasla çok daha fazla bir lojistik ve bakım desteğine ihtiyaç duyuyorlardı.
Sonbaharın ilerleyen günlerinde Manş Denizi'nde ki havanın ve deniz koşullarının sertleşmesi, yapay limanların kullanılmasını zorlaştırmıştı. Bundan dolayı, nakliyat ağırlıklı olarak Cherbourg limanından yapılmaya başlandı. Bu da yolu uzattı. Bunun hiç beklenmeyen bir sonucu, Haziran başından beri, çok az bakım ve tamirat gören Amerikan ve özellikle İngiliz kamyonlarının bozularak hizmet dışı kalmasıydı.
Nakliye birliklerinin hizmet verebilmesi için, 3 ayrı tümenin, piyadeleri taşıyan ve topları çeken kamyonlarına el kondu. Böylece, cephede savaşma kabiliyetine sahip toplam güç sayısında 3 tümenlik bir azalma oldu.
Müttefiklerin önünde aşılması gereken önemli bir doğal engel olarak, Ren nehri, durmaktadır. Almanya'nın ekonomik can damarının önündeki bu son savunma hattının, Almanlar tarafından canla başla savunulacağını düşünen, generallerin, olası kayıplardan dolayı, uykuları kaçmaktadır. Montgomery, savaş gücü yüksek Alman birliklerinin, Ren nehrinin doğusunda mevzileneceğini, halbuki, hâlâ Alman işgali altında ki Hollanda'da, operasyon sırasında sadece Hitler gençliği ve yaşlı milislerle karşılaşacaklarını düşünmektedir.
Sözü edilen bölgenin ve şehirlerin ele geçirilmesi ile, Hollanda'yı işgal etmekte olan, Alman 15. Ordusunun, anavatanları ile bağlantısının kesilmesi; V-2 saldırıları açısından stratejik bir konuma sahip Hollanda'nın Den Haag şehrinin ele geçirilmesi (en azından, V-2 üslerinin tahribi!); ele geçirilecek olan yeni Hollanda limanlarının, İngiltere'ye olan yakınlığı nedeniyle, destek ve lojistik transferinin hızlanması ve artması, operasyonun kabul edilmesini sağlayan diğer avantajlar arasında sayılabilir.
Birbirini takip eden 3 hava akınında, 19 ve 23 Eylül 1944 tarihleri arasında toplamda 39.620 asker, düşman hatlarının cephesinde, planlanan hedeflere (veya yakınlarına!) indirildi. (Havadan indirilen asker sayısı bakımından, sadece, 24 Mart 1945 günü gerçekleştirilen "Varsity Harekâtı" [Ren nehrinin aşılması!] tek bir günde 14.365 asker indirerek, tarihe geçmiştir!)
Eisenhower yağtığı analizde, harekâtın % 50'lik bir başarı yakaladığını söylemiştir. Müttefikler Belçika sınırından, kuzeyde ki Nijmegen kadar ilerleme kaydetmişlerdir. Ancak, harekâtın, Arnhem'de ki, Alman savunma hatlarına aşarak, Ren nehrinin ötesine geçme kısmı başarısızlığa ulaşmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder